Nhân sự kiện xá lợi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni được cung thỉnh từ Ấn Độ sang Việt Nam trong dịp Đại lễ Phật đản Vesak Liên hợp quốc sẽ diễn ra tại thành phố Hồ Chí Minh từ ngày 6-8/5 tới, phóng viên TTXVN tại New Delhi đã phỏng vấn Tổng Giám đốc Liên đoàn Phật giáo Quốc tế (IBC) Tiến sĩ Abhijit Halder về ý nghĩa của hoạt động này.

Tiến sỹ Abhijit Halder cho biết, Việt Nam và Ấn Độ có mối quan hệ gắn bó từ rất xa xưa, kéo dài suốt nhiều thế kỷ. Phật Pháp chính là một trong những sợi dây liên kết sâu sắc giữa hai quốc gia.

Đức Phật ở Ấn Độ, nhưng những lời dạy của Ngài đã được truyền giảng ở Việt Nam từ rất lâu và được người dân tiếp nhận, học tập một cách sâu sắc. Đây sẽ là lần đầu tiên, người dân Việt Nam được chiêm bái xá lợi của Đức Phật ngay trên chính mảnh đất quê hương mình.

Theo Tiến sỹ Abhijit Halder, xá lợi của Đức Phật được coi là hiện thân của Ngài mỗi khi được cung thỉnh đến một quốc gia Phật giáo. Vì vậy, việc rước xá lợi Đức Phật đến Việt Nam cũng mang ý nghĩa thiêng liêng như chính Đức Phật quang lâm thăm Việt Nam.

Với tư cách là Tổng Giám đốc IBC, Tiến sỹ Abhijit Halder mong rằng các Phật tử nói riêng và người dân Việt Nam nói chung sẽ thấu hiểu sâu sắc ý nghĩa đặc biệt của sự kiện này.

Xá lợi được cung thỉnh sang Việt Nam lần này có nguồn gốc từ Nagarjuna Konda thuộc bang Andhra Pradesh, miền Nam Ấn Độ - một di sản Phật giáo nổi tiếng.

Trong quá trình khai quật tại đây, xá lợi này đã được tìm thấy trong chiếc quan tài được niêm phong đặc biệt cùng các kinh sách ghi chép về xá lợi. Việc khai quật và nghiên cứu này diễn ra trong thời kỳ Ấn Độ còn chưa giành được độc lập.

Đến năm 1932, đại diện của Phó vương Chính phủ Anh đã trao trả xá lợi cho Hội Maha Bodhi Ấn Độ - được thành lập vào tháng 5/1891 với tôn chỉ khôi phục và bảo tồn các thánh tích Phật giáo.

Hội sau đó đã tôn trí xá lợi ở Sarnath (Vườn Lộc Uyển), bang Uttar Pradesh. Sarnath cũng chính là nơi Đức Phật thuyết giảng bài pháp đầu tiên - Kinh Chuyển Pháp Luân cho 5 đệ tự, đánh dấu sự ra đời của tăng đoàn Phật giáo sơ khai.

Về các thủ tục rước xá lợi, Tiến sỹ Abhijit Halder cho hay sau khi rời khỏi Sarnath, xá lợi Đức Phật sẽ được đưa đến thủ đô New Delhi vào chiều 30/4 và được lưu giữ tại Bảo tàng Quốc gia trong một ngày một đêm.

Trong thời gian này, các nhà sư, trong đó có khoảng 150 tăng, ni sinh Việt Nam, và người dân sẽ có thể tới tụng kinh, chiêm bái. Buổi trọng lễ này sẽ đánh dấu sự gắn kết tâm linh giữa Ấn Độ và Việt Nam, dựa trên nền tảng Phật pháp sâu sắc.

Đêm 1/5, xá lợi Đức Phật sẽ được rước từ thủ đô New Delhi trên một chuyên cơ của Chính phủ Ấn Độ trong không khí tôn kính và trang nghiêm và tới sáng 2/5 sẽ đến Thành phố Hồ Chí Minh của Việt Nam.

Phái đoàn tháp tùng xá lợi gồm các nhà sư đến từ nhiều vùng khác nhau của Ấn Độ, đại diện Hội Maha Bodhi Ấn Độ, các thành viên của Bảo tàng Quốc gia, IBC, phóng viên báo chí… do một đại diện của Chính phủ Ấn Độ dẫn đầu.

Về ý nghĩa và tầm quan trọng của việc di chuyển xá lợi Phật đến Việt Nam, Tiến sỹ Abhijit Halder chỉ ra 3 điểm chính: Thứ nhất, IBC có trách nhiệm hỗ trợ và tạo động lực nhiều nhất có thể cho người dân Việt Nam trong việc hiểu sâu sắc hơn về Đức Phật và những lời dạy của Ngài.

Điều mà Ấn Độ đang cố gắng làm là kêu gọi mọi người hãy tập trung nhiều hơn vào giáo lý của Đức Phật, bởi trong đó chứa đựng giải pháp cho những vấn đề cấp bách của thế giới ngày nay như chiến tranh, xung đột, biến đổi khí hậu, các thảm họa liên quan.

Thứ hai là ngày càng nhiều người dân Việt Nam theo Phật giáo và hành hương các địa danh linh thiêng như Sarnath, Bodh Gaya…

Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều người Việt Nam chưa có cơ hội đến Ấn Độ. Vì vậy, việc cung thỉnh xá lợi Phật sang Việt Nam lần này nhằm giúp những người tin yêu Phật pháp được chiêm bái và đón nhận phước lành từ Đức Phật, từ đó thấm nhuần những phẩm chất cao quý, giá trị tích cực trong lời dạy của Đức Phật;

Thứ ba, Đại lễ Vesak là ngày hội thiêng liêng kết hợp ba sự kiện trọng đại trong cuộc đời Đức Phật: Đản sinh, Giác ngộ và nhập Niết bàn. Đây là ngày có ý nghĩa vô cùng đặc biệt đối với Phật tử trên toàn thế giới.

Trong dịp này, việc rước xá lợi Đức Phật về Việt Nam sẽ tạo cơ hội cho đông đảo Phật tử cùng chiêm bái, cùng nhau ghi nhớ và thực hành theo những lời dạy của Đức Phật về lòng từ bi, trí tuệ, về các giá trị đạo đức, luân lý, về chánh niệm, về khả năng thiền định nhằm xây dựng một thế giới an lạc, không còn chiến tranh, xung đột …

Về vai trò của IBC trong việc rước xá lợi Đức Phật sang Việt Nam, Tiến sỹ Abhijit Halder cho biết IBC là tổ chức chịu trách nhiệm phối hợp và điều phối toàn bộ quá trình cung thỉnh xá lợi.

Cụ thể, IBC tổ chức đoàn tháp tùng gồm các nhà sư, và các quan chức hữu quan; phối hợp với chùa ở Sarnath để lên kế hoạch di chuyển xá lợi; tổ chức các nghi lễ tại những địa điểm trọng yếu như sân bay, Bảo tàng Quốc gia…; phối hợp với phía Việt Nam trong các hoạt động tiếp đón và tôn trí xá lợi; tổ chức triển lãm trong thời gian xá lợi được tôn trí ở Việt Nam; sản xuất phim tư liệu về xá lợi để trình chiếu tại Đại lễ Vesak …

Nhân dịp Đại lễ Vesak, Tiến sỹ Abhijit Halder muốn gửi tới các Phật tử và người dân trên khắp Việt Nam những lời chúc tốt đẹp nhất.

Ông nêu rõ: “Vesak là một sự kiện trọng đại, là dịp để chúng ta cùng suy ngẫm và thấp nhuần những lời dạy quý báu của Đức Phật về trí tuệ, lòng từ bi, chánh niệm, đạo đức, luân lý... Chúng tôi mang xá lợi đến Việt Nam với tất cả niềm hy vọng rằng các bạn sẽ được đón nhận phước lành của xá lợi và ghi nhớ tất cả những lời dạy của Đức Phật một cách sâu sắc, mạnh mẽ và bền vững hơn”./.