Ngày xưa có một ông già
Ở Ba La Nại, cửa nhà giàu sang
Ông già có một bạn vàng
Rất là tài giỏi, khôn ngoan hơn người.
Vợ ông già còn trẻ thôi
Đảm đang, duyên dáng, xinh tươi, mượt mà
Nên ông thầm nhủ lo xa:
“Đây là may mắn hay là nguy tai?”
Vợ chồng có một con trai
Ông yêu, ông quý nào ai sánh bằng.
Một ngày ông chợt nghĩ rằng:
“Vợ càng trẻ đẹp lại càng khó tin
Khi ta chết nàng chóng quên
Lấy thêm chồng khác ngay liền chẳng sai
Cả hai phung phí tiêu xài
Hết luôn tất cả gia tài của ta
Do bao công sức kiếm ra,
Con ta còn có gì mà hưởng đây,
Giờ ta phải kiếm cách ngay
Giữ gia tài lại sau này cho con
Cách hay nhất để bảo tồn
Là đem của cải giấu chôn trong rừng”
Ông bèn gọi kẻ tùy tùng
Trung thành giúp việc đã từng bao năm
Vào rừng sâu, chốn xa xăm
Mang theo của cải âm thầm giấu chôn
Nan Đà tên của gia nhân
Nghe ông tín cẩn ân cần nhắn nhe:
“Này Nan Đà hãy lắng nghe
Cố mà giữ kín những gì hôm nay
Khi ta từ giã đời này
Con ta rồi sẽ tới ngày lớn khôn
Bạn nên kề cận nó luôn
Rồi đưa nó tới chỗ chôn kho tàng
Nhưng khuyên nó hãy khôn ngoan
Biết đường xử dụng bạc vàng báu châu!”
*
Quả nhiên sau đó ít lâu
Ông già tuổi hạc về chầu tổ tiên
Con trai giờ đã thành niên
Học hành đỗ đạt lại thêm hiền lành
Thay cha làm chủ gia đình,
Một hôm bất chợt mẹ anh nói rằng:
“Con ơi! Con có hay chăng
Đa nghi hạng nhất ai bằng cha con
Cho nên ông đã giấu chôn
Bao nhiêu tài sản vào luôn rừng già,
Mẹ nghi lão bộc Nan Đà
Từ lâu hắn vẫn tỏ ra trung thành
Cha con tín cẩn hết mình,
Hỏi đi! Chắc hắn biết rành chỗ chôn
Tất nhiên hắn sẽ giúp con
Đem kho tàng trở về luôn nhà mình,
Rồi con còn lập gia đình
Chăm lo gia sản cha dành lại đây!”
Chàng nghe mẹ gợi ý hay
Hỏi ra quả thật đúng ngay y lời.
*
Nan Đà một buổi đẹp trời
Đưa chàng trẻ tuổi vào chơi khu rừng
Tới nơi kia hắn chợt ngừng
Rồi leo lên đứng trên từng đất cao
Thấy mình quan trọng biết bao
Kho tàng mình biết, chủ nào có hay!
Lòng kiêu mạn chợt dâng đầy
Hắn bèn mắng nhiếc chủ ngay tức thì:
“Đứa con hư, hãy đi đi
Tấm thân nô lệ có gì quý đâu
Gia tài không đáng hưởng nào!”
Bao lời thô ác, hỗn hào tuôn ra
Chàng trai nuốt giận làm lơ
Trở về nhịn nhục đợi chờ chuyến sau.
Vài ba ngày đã trôi mau
Cả hai trở lại rừng sâu chuyến này
Rồi y vậy, chẳng đổi thay
Nan Đà lại giống như ngày trước thôi
Thật là kỳ quặc quá trời
Chàng trai suy nghĩ, tìm người hỏi thăm.
Nhớ cha trước có bạn thân
Từ lâu thông thái khôn ngoan tiếng đồn
Chàng bèn tìm tới thăm ông
Đầu đuôi thuật chuyện cầu mong giúp mình,
Ông già thân với gia đình
Nghe xong bèn nói: “Quả tình lạ thay!
Kỳ sau đi với hắn ngay
Vào khu rừng cũ lần này xem sao
Khi mà nó nói hỗn hào
Nó dừng chân lại chỗ nào chớ quên
Nhớ xong, đuổi nó đi liền
Dạy cho nó biết chớ nên làm tàng,
Chỗ nào nó đứng là vàng
Hãy đào của cải mà mang trở về,
Nan Đà mặc cảm mọi bề
Vốn mang bản chất tự ti yếu hèn
Nên khi nó có chút quyền
Nó bèn lạm dụng hầu quên phận mình!”
*
Lời khuyên hợp lý hợp tình
Chàng trai liền đó thi hành y theo
Quả nhiên mọi việc xuôi chiều
Gia tài chôn giấu bao nhiêu bạc vàng
Chàng con lấy lại dễ dàng
Tuân theo đúng ý cha chàng trước đây
Khôn ngoan cai quản khéo tay
Đồng thời bố thí để gây nhân lành
Tạo ra công đức cho mình
Mang thêm lợi lạc cho quanh xóm làng.
*
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(thi hóa phỏng dịch theo bản văn xuôi
BURIED TREASURE
của Ven. Kurunegoda Piyatissa & Tod Anderson)
*
Nhận diện tiền thân Đức Phật
TRUYỆN KHO TÀNG GIẤU CHÔN
Bạn già có trí của cha chàng thanh niên là tiền thân Đức Phật.
Nan Đà là đệ tử của Xá Lợi Phất.
______________________________________________________________
Bình Luận Bài Viết