Hơn 5 năm qua, kể từ khi sư cụ Thích Đàm Minh (sinh năm 1920) trụ trì chùa Liên Hoa, phường Định Công, quận Hoàng Mai (Hà Nội) tuổi ngày càng cao, sức khỏe suy giảm không còn minh mẫn giải quyết phật sự cho đến ngày viên tịch (năm 2013), chùa Liên Hoa không có sư trụ trì. Gần 900 phật tử và NCT phường Định Công mong mỏi thỉnh mời một vị sư có đầy đủ trình độ, đạo hạnh, uy tín và đủ bản lĩnh về trụ trì chùa. Tuy nhiên, ngày 2/7/2014 khi Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo TP Hà Nội quyết định bổ nhiệm Đại đức Thích Nguyên Thanh (thế danh Quách Thanh Vân), trụ trì chùa Khuyến Lương chính thức kiêm nhiệm trụ trì chùa Liên Hoa thì hầu hết nhân dân, phật tử chùa Liên Hoa không đồng tình, phát sinh đơn kiến nghị gửi đến các cơ quan chức năng của thành phố; đến Báo Người cao tuổi…

chùa Liên Hoa, quận Hoàng Mai

Chúng tôi tìm về chùa Liên Hoa để tìm hiểu nguồn cơn. Qua trò chuyện với đại diện Hội NCT, đại diện các cụ ông, cụ bà, Ban Hộ tự giúp sư cụ thực hiện việc phật sự tại chùa thì biết rõ vì sao hầu hết nhân dân, phật tử nơi đây không đồng tình với quyết định trên của Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo TP Hà Nội. Nguyên nhân chính là do phật tử và nhân dân phường Định Công không được tham khảo ý kiến cũng như nhân dân không thỉnh nguyện Đại đức Thích Nguyên Thanh. Hơn nữa tình hình chùa Liên Hoa từ năm 2008 đến nay có nhiều biến cố phức tạp, nếu bổ nhiệm Đại đức Thích Nguyên Thanh chỉ kiêm nhiệm thì việc thực hành đạo pháp tại chùa sẽ không hiệu quả, không giải quyết được mọi mâu thuẫn phức tạp đang tồn tại ở chốn tâm linh này từ nhiều năm qua (ngoài chùa Liên Hoa, Đại Đức Thích Nguyên Thanh còn kiêm nhiệm 5 chùa khác).

Một nguyên nhân đáng quan tâm nữa là quyết định bổ nhiệm của Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo TP Hà Nội chưa đúng quy trình mà Giáo hội Phật giáo Việt Nam quy định. Theo Điều 43 Nội quy Ban Tăng sự Trung ương “…ra quyết định bổ nhiệm trụ trì, thông qua ý kiến đề xuất của Ban Đại diện Phật giáo cấp huyện sau khi tham khảo ý kiến tăng, ni, phật tử nội bộ cơ sở tự viện đó”. Chiểu theo quy định về Tăng sự 2013 Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP Hà Nội do Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm kí, tại phần bổ nhiệm – kiêm nhiệm – công nhận trụ trì, điểm 4 ghi rõ “Được nhân dân – phật tử tại cơ sở tự viện chưa có tăng ni trụ trì đồng ý, thỉnh mời, hoặc nghiệp sư có giấy ủy quyền”. Như vậy, trong việc bổ nhiệm tăng ni về chùa Liên Hoa, nhân dân, phật tử phường Định Công chưa đồng ý thỉnh mời thì Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm đã kí quyết định bổ nhiệm, vi phạm ngay quy định do chính Hòa thượng kí ban hành.

Trở lại vấn đề vì sao người dân, phật tử phường Định Công lại khẳng định nếu bổ nhiệm Đại đức Thích Nguyên Thanh chỉ kiêm nhiệm thì việc thực hành đạo pháp tại chùa sẽ không hiệu quả?

Theo các phật tử cao tuổi, chùa Liên Hoa ở phường Định Công, quận Hoàng Mai, TP Hà Nội đã được xếp hạng là Di tích Lịch sử năm 1996. Trụ trì chùa là sư cụ Thích Đàm Hiếu, sau khi cụ viên tịch, người thay là sư cụ Thích Đàm Minh. Sư cụ có đệ tử giúp việc là Thích Đàm Thảo (sinh năm 1955, tên trước khi đi tu là Đỗ Thị Mẫn). Năm 1986, bà Thảo xuống tóc đi tu. Trong quá trình tu tập tại chùa, sư Thích Đàm Thảo bị phật tử phản ánh thiếu đạo hạnh, phạm giới…

Năm 2000, sư thầy Thích Đàm Thảo nuôi một đệ tử là Phạm Thị Mừng (tức Lụa, pháp danh Thích Diệu Thuần sinh năm 1972), quê quán tại xã Khánh Lợi, huyện Yên Khánh (Ninh Bình) đã đăng kí tạm trú tại chùa Liên Hoa. Năm 2007 được Ban Trị sự Thành hội Phật giáo Hà Nội thụ giới tì kheo. Sau đó về đăng kí ở chùa Liên Hoa. Sư Thích Đàm Thảo và sư Thích Diệu Thuần nảy sinh nhiều mâu thuẫn. Và không hiểu nguyên cớ gì ngày 26/9/2008 (âm lịch) sư Diệu Thuần đã tự vẫn để lại trong lòng các phật tử và nhân dân nhiều nghi vấn chưa có lời giải đáp.

Sau khi vụ việc xảy ra tại chùa, một số phật tử và nhân dân bức xúc đuổi sư Thảo ra khỏi chùa. Để không làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự ngày 10/1/2009, sư cụ Thích Đàm Minh đã làm giấy ủy quyền giao quyền quản lí trông nom chùa cảnh cho sư thầy Thích Đàm Nền đang trụ trì chùa Đồng Quang trước sự chứng kiến của chính quyền, đoàn thể, đại diện phật giáo quận Hoàng Mai cũng như sự đồng ý của sư thầy Thích Đàm Thảo. Tuy nhiên, chỉ sau thời gian trụ trì, sư thầy Đàm Nền thấy sư thầy Đàm Thảo sử dụng tiền công đức của nhân dân có nhiều điều không rõ ràng. Do đó, thầy Nền chuyển chìa khóa hòm công đức và nhà Tam bảo cho Ban Hộ tự (lựa chọn trong Ban Chấp hành Phật tử và được nhân dân 7 khu dân cư và Ban Quản lí Di tích bầu chọn) giữ, dẫn đến mâu thuẫn gay gắt và chỉ 8 tháng sau vụ việc đã vượt ra ngoài phạm vi chùa, khiến cho chính quyền và các ban ngành thành phố, quận, phường phải vào cuộc giải quyết mâu thuẫn. Chưa dừng lại ở đó, ngày 23/11/2009 UBND phường Định Công phải đứng ra đề nghị các ban, ngành chức năng liên quan một lần nữa giải quyết mâu thuẫn ở chùa. Tại cuộc họp, sư thầy Thích Đàm Thảo đã đọc lời xin lỗi trước Phật tổ, trước nhân dân, đề nghị nhân dân bỏ qua những lỗi lầm mà trước đây thầy đã gây nên. Tuy nhiên, Ban Công tác Mặt trận khu dân cư, các phật tử chùa Liên Hoa và nhân dân phường Định Công không đồng ý vì rất bức xúc trước những việc làm không đúng như người tu hành theo đạo Phật của sư thầy Thích Đàm Thảo và đã có nhiều đơn đề nghị Thành hội Phật giáo xem xét chuyển sư thầy đến chùa khác. Thực tế ở chùa Liên Hoa có sư thầy Đàm Thảo nhưng sư bị cấm lên Tam bảo, khi cần làm lễ phải mời sư ở chùa khác đến…

Những việc bùng nhùng diễn ra và kéo dài tại chùa trong nhiều năm liền mặc cho nhân dân phật tử phường làm đơn kiến nghị gửi các cấp trong đó có Ban trị sự Giáo hội Phật giáo quận Hoàng Mai tháo gỡ. Thời điểm đó, Đại đức Thích Nguyên Thanh với cương vị Phó ban Trị sự Giáo hội quận Hoàng Mai nắm rất rõ nội tình phức tạp ở chùa Liên Hoa, nhưng Đại đức chưa một lần gặp gỡ công khai với nhân dân và phật tử chùa để thông báo đơn xin trụ trì cũng như trình bày quan điểm giải quyết những tồn tại về sư ni Thích Đàm Thảo khiến cho nhân dân, đông đảo phật tử thiếu niềm tin và thật sự khó hợp duyên cùng Đại đức.

Rất mong Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Hà Nội lắng nghe nguyện vọng chính đáng của nhân dân và phật tử phường Định Công, quận Hoàng Mai để có quyết định đúng đắn, khách quan phù hợp khi bổ nhiệm sư trụ trì tại chùa Liên Hoa, để trả lại sự bình yên, thanh tịch nơi cửa Phật.

 Bài, ảnh Hoàng Trang