Khi ghé thăm Tây Tạng hoặc Nepal, du khách nước ngoài sẽ không khỏi tò mò trước hình vẽ một đôi mắt bí ẩn xuất hiện ở các ngôi chùa Phật giáo ở nơi đây. Đôi mắt này có ý nghĩa gì?

Đối với các cư dân theo đạo Phật sống trên dãy Himalaya, đôi mắt huyền bí chính là biểu tượng cho sự hiện diện của Đức Phật. Có ba phần phân biệt làm nên biểu tượng này: Một đôi mắt lớn với lông mày dài phía trên, một dấu chấm xoăn nhỏ giữa hai lông mày và chiếc mũi hình dấu hỏi.

Mỗi phần của biểu tượng lại có một ý nghĩa khác nhau. Trong đó, đôi mắt lớn chính là đôi mắt Phật khi ở trạng thái nhập định, đang quán chiếu thế gian và ban phước lành cho mọi chúng sinh.

Dấu chấm giữa hai lông mày chính là con mắt thứ ba, tượng trưng cho sự giác ngộ. Con mắt này được khai mở nhờ sự thức tỉnh của sức mạnh tinh thần, của kiến thức và trí tuệ, có thể nhìn thấy những điều mà mắt thường không thể thấy.

Chiếc mũi hình dấu hỏi thực chất là biểu thị số Một trong tiếng Phạn, tượng trưng cho sự thống nhất của tất cả mọi điều hiện hữu. Theo quan niệm Phật giáo, thực tại dù thể hiện dưới vô vàn biểu hiện khác nhau nhưng chỉ có một mà thôi.

Các đôi mắt Phật không chỉ hiện diện ở các công trình kiến trúc mà còn xuất hiện trên tranh vẽ và tác phẩm điêu khắc Phật giáo. Thông qua những đôi mắt này, người Phật tử có thể cảm nhận được ánh sáng của Phật ở mọi nơi.

Đôi mắt Phật nhìn vào muôn người, như lời nhắc nhở rằng họ phải thức tỉnh kịp thời mỗi khi ác niệm hình thành. Đó là con đường để trở thành người giác ngộ giống như Đức Phật.

T.B (tổng hợp)