Tóm tắt: Từ thế kỷ XV, Phật giáo Việt Nam đã bước sang giai đoạn suy yếu do tồn tại chính trị của xã hội có những thay đổi lớn lao: nhà Lê Sơ độc tôn Nho giáo, đẩy Phật giáo ra khỏi lĩnh vực chính trường; sự cát cứ của các thế lực phong kiến thành Đàng Trong và Đàng Ngoài đã kéo theo một loạt thay đổi về đời sống tinh thần xã hội, trong đó có tôn giáo. Đến thế kỷ XVIII, xu hướng phục hưng của Phật giáo về nội dung và cách thức ở hai đàng có nhiều điểm khác nhau, song điểm chung của sự phục hưng đó là vai trò của một số thiền sư vốn xuất thân từ giới trí thức Nho học. Thành quả của sự phục hưng Phật giáo thời kỳ này tuy không làm thay đổi vị thế của nó trong đời sống tinh thần của xã hội, song đã tạo ra những điểm mới trong quan hệ tam giáo đồng nguyên, hội nhập.

TRẦN NGUYÊN VIỆT

Phó giáo sư, tiến sĩ, Viện Triết học, Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam