Thí nghiệm của các nhà khoa học Mỹ tại ĐH Texas và ĐH Oregon nêu khả năng thực hành theo các kỹ thuật thư giãn hoặc theo cách thiền tập chú tâm hoàn toàn - thường được các tu sĩ Phật giáo gọi là thiền quán hoặc thiền chánh niệm - có thể giúp tăng cường sự tự chủ khiến người nghiện thuốc lá giảm hút một cách đáng kể, đến mức độ có khi họ không ngờ.

Hình ảnh khảo sát não ở những người không bỏ được thuốc lá cho thấy hoạt động ở khu vực não liên quan đến khả năng tự chủ kém. Do đó, trong công trình được công bố mới đây trên tạp chí Trends in Cognitive Sciences, nhóm nghiên cứu muốn xác định liệu tập trung tác động vào sự vận hành sinh học ở khu vực tự chủ của não có thể là cách giúp cai nghiện thuốc lá hay không. 

Họ cho 60 sinh viên, trong đó có 27 người hút thuốc lá và 33 người không hút, tham gia chương trình huấn luyện thiền tập chú tâm hoàn toàn và kỹ thuật thư giãn. Hình ảnh não và trắc nghiệm về khả năng tự chủ được thực hiện trước và sau chương trình huấn luyện. Sau 2 tuần tập luyện, bao gồm 5 giờ tập với mỗi thời khóa 30 phút, mức độ monodioxide trong phổi của những người hút thuốc lá giảm 60%. Điểm đáng ghi nhận là nhiều người không biết mình đã giảm hút thuốc lá đáng kể. 

Trưởng nhóm nghiên cứu, GS Yi-Yuan Tang, ghi nhận: “Những sinh viên này ít hút thuốc lá hơn nhưng họ không hay biết. Có người bất ngờ khi chúng tôi đưa ra dữ liệu: Anh ấy nói đã hút hết 20 điếu nhưng khi xem lại thì chỉ hút 10 điếu. Khi hệ thống tự kiểm soát ở não tốt hơn và phản ứng stress được điều hòa, người hút thuốc sẽ hút ít hơn”.

Một vài nghiên cứu trước đây cũng từng cho thấy thiền tập chú tâm vào cơ thể - khiến hợp nhất thân và tâm như nhiều người thường nói - có thể giúp kéo giảm hormone cortisol liên quan đến stress, đồng thời tăng cường hoạt động của hệ miễn dịch, có ảnh hưởng tốt đến khu vực hoạt động tự chủ ở não.