Pháp Luận:
Vũ Trụ ở đâu?
Đức Thế Tôn không tạo tác ra luật nhân quả (cause & effect,) lý nhân duyên (dependent originations,) luật hấp dẫn (law of attraction,) và luật đồng điệu (law of vibration) mà Ngài chỉ khám phá ra trí tuệ, đạo giác ngộ và thuyết pháp Như Thị (as is.) Đó là lý do tại sao mà những bật trí tuệ và khoa học gia như Einstein gọi Phật Giáo là tôn giáo vũ trụ thích hợp với khoa học nhân văn.
Luật nhân quả, hay nghiệp quả (cause & effect) vô thủy vô chung. Thuyết big bang mà khoa học hiện đại chấp nhận có thể chỉ là một trong những chuổi big bangs của đa vũ trụ (multiverse.)
“The multiverse is a hypothetical group of multiple universes. Together, these universes comprise everything that exists: the entirety of space, time, matter, energy, information, and the physical laws and constants that describe them.” Wikipedia
Cũng như vũ trụ, luật nhân quả không thiện không ác, không xấu không tốt. Luật nhân quả là bất nhị (nondualism.) Thiện ác, tốt xấu là tập quán chấp nhị nguyên (dualism) của con người.
Lục Tổ điểm ngộ cho Thượng Tọa Minh cũng tương tự như rứa:
“Không nghĩ thiện, không nghĩ ác. Vậy thì cái gì là bản lai diện mục của thượng tọa Minh?”
Vũ Trụ không thủy không chung. Không co không giãn. Vậy thì cái gì là bản lai diện mục của vũ trụ?
Tuy nhiên, những câu hỏi, Tâm ở đâu, Nghiệp ở đâu, cũng như Vũ trụ ở đâu đều là vô nghĩa.
Đức Thế Tôn im lặng. Ngài không muốn trả lời những câu hỏi vô minh này của những kẻ độn căn. Tuy nhiên, cùng những câu hỏi này. Đức Phật đã từng giải thích viên diệu cho Ananda, và những đại đệ tử có đủ trí tuệ của Ngài.
Tóm lại, vũ trụ không ở trong ta, vũ trụ không ở ngoài ta. Mà là ta ở trong vũ trụ.
Vậy thì,
Vũ trụ ở đâu?
Đó mới chính là câu hỏi ... rất chí lý.
That’s the question.
Lê Huy Trứ