1. Sự đàn áp các cộng đồng Phật giáo ở Liên Xô

Bài báo này được viết dựa trên các tài liệu được trình bày tại cuộc triển lãm Phật giáo bị đàn áp ở Bảo tàng Gulag ở Moscow.

Về mặt lịch sử, Phật giáo được đưa vào Siberia vào đầu thế kỷ 17. Phật giáo được coi là một trong những tôn giáo truyền thống của Nga và về mặt pháp lý là một phần di sản lịch sử của Nga.

Bên cạnh các truyền thống tu viện lịch sử của Buryatia, Tuva và Kalmykia, sau này là nước cộng hòa đa số theo đạo Phật duy nhất ở châu Âu. Tôn giáo của Phật giáo hiện đang lan rộng khắp nước Nga, với nhiều sắc tộc Nga cải đạo.

Hình thức Phật giáo chính ở Nga là trường phái Gelukpa của Phật giáo Tây Tạng, được biết đến một cách không chính thức là truyền thống “mũ vàng” với các trường phái Tây Tạng và không phải Tây Tạng khác là thiểu số. Mặc dù Phật giáo Tây Tạng thường được liên kết với Tây Tạng, nhưng nó đã lan truyền vào Mông Cổ, và qua Mông Cổ vào Siberia trước khi lan rộng ra toàn bộ nước Nga. Datsan Gunzechoinei ở Saint Petersburg là ngôi chùa Phật giáo cực bắc ở Nga.

Bằng chứng đầu tiên về sự tồn tại của Phật giáo trên lãnh thổ nước Nga hiện đại (cụ thể hơn là Siberia, khu vực gần Đông Á nhất) thuộc về thế kỷ thứ 8 sau Công nguyên và gắn liền với vùng Balhae, vào năm 698–926, chiếm một phần của Primorye ngày nay và Amur. Người Mohe, một dân tộc có nền văn hóa bị ảnh hưởng nhiều bởi các nước láng giềng Trung Quốc, Triều Tiên và Mãn Châu, đã thực hành theo một hình thức Phật giáo Đại thừa.

Ban đầu nó lan rộng vào những vùng cấu thành của Nga tiếp giáp với Mông Cổ về mặt địa lý hoặc văn hóa (khu vực được gọi là Thảo nguyên Mông Cổ) hoặc là nơi sinh sống của các nhóm dân tộc Mông Cổ: Buryatia, Zabaykalsky Krai, Tuva và Kalmykia. Vùng cuối cùng trong số này là vùng Phật giáo duy nhất ở châu Âu, nằm ở phía bắc của Caucasus.

Từ những cuộc gặp gỡ được ghi chép lại sớm nhất với Phật giáo, người Nga chủ yếu có ấn tượng tiêu cực về đức tin và những tín đồ của họ. Những người Nga thế tục bảo thủ và những người theo đạo Thiên chúa thường xuyên chê bai Phật giáo, coi đó là rào cản đối với sự Cơ đốc hóa và Nga hóa ở Siberia. Các nhà tư tưởng Nga coi Phật giáo là một tôn giáo mê tín nhưng tiên tiến tán thành sự đối lập với thế giới quan hợp lý và khoa học. Quan điểm về Phật giáo đối với người Nga được hun đúc bởi các cuộc luận chiến của các nhà truyền giáo Cơ đốc và địa chính trị hơn là bởi thế giới học thuật.

Khi người Cossack lần đầu tiên tiếp xúc với Phật giáo Tây Tạng trong cuộc chinh phục Siberia, họ đã mô tả Phật giáo như một hình thức ngoại giáo. Các nhà thám hiểm và nhà truyền giáo Thiên chúa giáo người Nga thời kỳ đầu đã mô tả Phật giáo Tây Tạng là mê tín dị đoan, tín ngưỡng sai lầm. Văn học Cơ đốc giáo của Nga thường gọi các ngôi chùa hoặc tu viện Phật giáo là đền thờ ngoại giáo. Các hình thức tôn giáo của Phật giáo đã bị tố cáo như thuật phù thủy, lang băm hoặc tổ chức giả tạo.

Trong suốt thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, các nhà nghiên cứu Nga đã bắt đầu nghiên cứu về Phật giáo Tây Tạng. Tuy nhiên, do chủ nghĩa phương Đông và nền tảng thường xuyên là Cơ đốc giáo hoặc sự truyền giáo của các học giả, các tác phẩm của họ không được coi là học thuật trong thời hiện đại, với nhiều học giả thời đó cho rằng Phật giáo đã khiếm khuyết và sử dụng ít tài liệu văn bản để thực thi thành kiến ​​của họ.

Đến năm 1887, có 29 nhà xuất bản về Phật giáo. Năm 1917, có khoảng 20.000 Phật tử và 175 ngôi chùa. Với sự ra đời của các nghiên cứu Phật giáo ở Tây Âu vào thế kỷ 19, xã hội Nga cũng bị phơi bày tương tự với ý tưởng rằng Phật giáo chứa đựng một triết lý và lịch sử ấn tượng.

Tuy nhiên, giới tinh hoa và học giả Nga đã coi Phật giáo đích thực là một tôn giáo của quá khứ hoặc tồn tại ở một số vùng nhất định như Sri Lanka. Phật giáo Siberia được coi là lạc hậu trong suốt thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20. Vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, các bộ phận trong xã hội Nga bắt đầu có quan điểm tích cực về Phật giáo Tây Tạng nhưng lại ủng hộ việc Âu hóa Phật giáo và kết hợp chặt chẽ hơn các Phật tử trong nỗ lực văn minh hóa họ.

Sự sụp đổ của Đế quốc Nga và sự trỗi dậy của Chủ nghĩa Cộng sản là một tai họa khủng khiếp đối với Phật giáo. Sau cuộc cách mạng năm 1917, các tín đồ Phật giáo cùng với các thành viên của các tôn giáo khác là mục tiêu đàn áp của chính quyền mới. Joseph Stalin đã đảm bảo rằng không có phật giáo nào còn hoạt động trong nước. Khi họ phải từ bỏ hoàn toàn tôn giáo của mình vào đầu những năm 1940, thực tế là không còn giáo sĩ hay nhà thờ nào nữa.

Chính phủ Xô Viết đã tìm cách xây dựng một xã hội cộng sản không có tôn giáo. Vì trụ cột của Đế chế Nga là Chính thống giáo Cơ đốc giáo, nên họ đã bị chủ nghĩa Cộng sản giáng đòn đầu tiên. Các vụ bắt bớ và hành quyết các giáo sĩ, cũng như việc quốc hữu hóa tài sản của nhà thờ, bắt đầu gần như ngay lập tức sau cuộc cách mạng.

Những người cộng sản đã sử dụng một cách tiếp cận hơi khác với những người theo đạo Phật. Thứ nhất, những người Cộng sản đóng vai trò giải phóng cho người Kalmyk, Buryat và Tuva, những người từng là thiểu số bị áp bức của chế độ Nga hoàng, về sau đã có lợi cho những người Cộng sản.

Sau đó, những người Bolshevik muốn giành được sự ủng hộ của Đức Đạt Lai Lạt Ma và các Phật tử để thúc đẩy cuộc cách mạng thế giới ở Đông phương Phật giáo. Nhưng ngay sau khi những người Bolshevik nhận ra rằng điều này là không thể, thì sự tàn phá dần dần đối với Phật giáo bắt đầu.

Trong những năm 1920, những người Cộng sản cố gắng gây ảnh hưởng đến các Phật tử và các giáo sĩ Phật giáo bằng cách thuyết phục. Tuy nhiên, việc tuyên truyền chống tôn giáo đã thất bại cho đến những năm 1930, và ảnh hưởng của chính quyền Xô Viết ở các khu vực Phật giáo Kalmykia và Buryatia (Tuva cuối cùng trở lại Liên Xô vào cuối Thế chiến II) – vẫn còn yếu.

Các nhà chức trách không thể chịu đựng được lâu trước thực tế rằng chủ nghĩa xã hội phải vật lộn để phát triển trong bề dày của đạo Phật và tín ngưỡng nguyên thủy và giới tăng lữ Phật giáo đã trở thành một vết thương lớn trên cơ thể của người dân Liên Xô. Do đó, từ đầu những năm 1930, tuyên truyền đã đi theo lối mòn, nhường chỗ cho các biện pháp khắc nghiệt hơn. Năm 1931-32, các thành viên cấp cao nhất của hàng giáo phẩm bị bắt bớ, và năm 1935-36, những thành viên còn lại của hàng ngũ giáo sĩ trung lưu bị bắt giữ.

Tuy nhiên, cuộc điều tra dân số của Liên Xô vào năm 1937 đã làm nản lòng chính quyền Liên Xô khi cho thấy rằng ngay cả sự đàn áp cũng không thể xóa bỏ tôn giáo: một phần tư dân số của Buryatia và Kalmykia tiếp tục coi mình là tín đồ. Sau đó, Đảng Cộng sản quyết định loại bỏ các tôn giáo và bắt đầu chiến dịch khủng bố hàng loạt, kể cả chống lại các tín đồ Phật giáo.

Cũng như các linh mục Chính thống giáo, các linh mục Phật giáo bị buộc tội âm mưu chống lại chính phủ bằng cách làm gián điệp cho Nhật Bản và lên kế hoạch cho các hành động thù địch trực tiếp chống lại Liên Xô. Năm 1937, có thông báo rằng các Lạt ma đã tích cực tham gia vào các hoạt động lật đổ và phá hoại, bao gồm cả âm mưu làm nổ tung một loạt cây cầu. Người ta cho rằng những bức ảnh chụp những đồ vật quý giá đã được tìm thấy thuộc sở hữu của các Lạt ma. Tại Cộng hòa Tuva độc lập khi đó, tình hình cũng không khả quan hơn.

Năm 1930, việc chiếm giữ các ngôi đền, tu viện và nhà thờ bắt đầu. Tài sản của chùa bị tịch thu và tiêu hủy. Tài sản có giá trị nhất là xylograph (bản khắc gỗ). Ngôi đền Aga có 100.000 mảnh chạm khắc như vậy. Hầu hết các bản khắc này không có nội dung tôn giáo, nhưng bao gồm từ điển, hướng dẫn ngữ pháp, văn học tự sự và thơ, và các bài luận về lịch sử, y học, thiên văn học và triết học. Không kém phần giá trị là những bản thảo gốc đơn lẻ bị mất tích ngay cả ở Tây Tạng, cũng như thangka – tác phẩm nghệ thuật Phật giáo.

Trong hàng ngũ dân quân tham gia vào việc cưỡng đoạt tài sản, các trang bản thảo được dùng để che cửa sổ và được dùng làm giấy lụa và giấy lụa; những bản xylograph giá trị nhất đã bị ném ra đường, nơi chúng đã mục nát. Những cuốn sách vô giá bị ném vào lò lửa. Những tấm vải có hình ảnh linh thiêng của các vị thần được quấn quanh bàn chân để làm khăn quấn chân.

Các công trình tôn giáo bị phá hủy hoàn toàn. Vì mục đích này, các thành viên Komsomol (đoàn Thanh niên Cộng sản) đã được huy động, đặc biệt là bởi các tổ chức phi chính phủ và các nhà hoạt động.

Năm 1943, tất cả người Kalmykia bị buộc phải lưu đày đến Siberia do chính phủ nghi ngờ rằng họ đang cộng tác với Đức khi nước này đã chiếm một phần của Kalmykia.

Khoảng 40% dân số Kalmykia đã chết khi sống lưu vong và những người sống sót đã không thể trở về quê hương cho đến năm 1956. Vào cuối Thế chiến II, Stalin đã giảm nhẹ lập trường về tôn giáo. Tại Buryatia, Quỹ Quốc phòng của Liên Xô đã quyên góp vài trăm nghìn rúp cho các Phật tử, và sau đó hợp pháp hóa Phật giáo tại đây, mặc dù nó nằm dưới sự kiểm soát của KGB.

Năm 1946, tại Buryatia, hai văn kiện đã được chấp nhận, chính thức đánh dấu sự trở lại của Phật giáo là Hiến chương Quản lý Tâm linh của các Phật tử và Quy định về Tăng lữ Phật giáo của Liên Xô. Tuy nhiên, các Phật tử đã ký tên vào chúng và cam kết trân trọng biến niềm tin Phật giáo thiêng liêng của họ ngang hàng với những người lao động ở quê hương và thúc đẩy sự củng cố và phát triển của nó.

Giống như các tôn giáo khác, Phật giáo là trọng tâm của KGB. Tuy nhiên, Phật giáo không biến mất khỏi Nga do nỗ lực của Bidia Dandaron, một tín đồ của Lubsan Samdan Tsydenov (một bậc thầy Phật giáo có sức lôi cuốn và có tầm nhìn xa đến từ Buryatia), đồng thời là nhà tư tưởng và nhà Phật học nổi tiếng. Dandaron đã cố gắng hồi sinh Phật giáo trong tình trạng vô thần bằng cách đưa ra khái niệm Tân Phật giáo, một sự kết hợp giữa giáo lý Phật giáo và triết học phương Tây đương đại với các lý thuyết khoa học.

Dandaron sau đó bị bắt vì tạo ra một cộng đồng tôn giáo và cuối cùng chết trong tù năm 1974. Tuy nhiên, các đệ tử của ông đã đóng một vai trò quan trọng trong những năm 1990 với sự phục hưng của Phật giáo Nga. Khi Perestroika bắt đầu từ năm 1987-1988, cuộc đàn áp Phật giáo chấm dứt hoàn toàn.

Sau khi Liên Xô sụp đổ, một cuộc phục hưng Phật giáo bắt đầu ở Kalmykia với sự đắc cử của Tổng thống Kirsan Ilyumzhinov. Phật giáo cũng được hồi sinh ở Buryatia và Tuva và bắt đầu lan sang người Nga ở các vùng khác. Năm 1992, Đức Đạt Lai Lạt Ma lần đầu tiên đến thăm Tuva. Có một số tu viện đại học Phật giáo Tây Tạng trên khắp nước Nga, tập trung ở Siberia, được gọi là datsans. Fyodor Shcherbatskoy, một nhà Ấn Độ học người Nga nổi tiếng, người đã du hành đến Ấn Độ và Mông Cổ trong thời kỳ Đế quốc Nga, được nhiều người coi là người chịu trách nhiệm đặt nền móng cho việc nghiên cứu Phật giáo ở thế giới phương Tây.

Hiện có từ 700.000 đến 1,5 triệu Phật tử ở Nga, chủ yếu ở các nước cộng hòa Buryatia, Kalmykia và Tuva. Năm 2012, Phật giáo là tôn giáo của 62% tổng dân số Tuva, 48% Kalmykia và 20% Buryatia. Phật giáo cũng có số lượng tín đồ lên tới 6% ở vùng Zabaykalsky Krai, chủ yếu là dân tộc Buryat, và 0,5% đến 0,9% ở Tomsk và Yakutia.

Các cộng đồng Phật giáo có thể được tìm thấy ở các nơi khác của Nga, từ 0,1% đến 0,5% ở Sakhalin, Khabarovsk Krai, Amur, Irkutsk, Altay, Khakassia, Novosibirsk, Tyumen, Orenburg, Arkhangelsk, Murmansk, Moscow, Saint Petersburg, Leningrad và ở Kaliningrad. Ở các thành phố như Moscow, Saint Petersburg và Samara, thường có tới 1% dân số xác định là Phật tử.

Tham khảo:

 https://www.rbth.com/…/the_soviet_unions_repression_of…

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Buddhism_in_Russia

Hình : Ảnh châm biếm Đức Phật của những người vô thần thập niên 30.

2. Chiến dịch trục xuất người Phật giáo Kalmyk ở Liên Xô

Vào những năm 1630, một số bộ lạc Oirat từ miền tây Mông Cổ và Dzungaria di cư xa hơn về phía tây, định cư dọc theo sông Volga và cuối cùng trở thành một nhóm dân tộc khác biệt được gọi là Kalmyk. Người Kalmyk nói phương ngữ Mông Cổ và thực hành Phật giáo Tây Tạng. Kalmyk trở thành một phần của Đế chế Nga và trong cuộc Nội chiến Nga sau đó, nhiều người trong số họ đã chiến đấu với quân đội bạch vệ chống cộng sản.

Khi những người Bolshevik thắng thế, nhiều người Kalmyk đã rời Nga vào năm 1920, với một tỷ lệ đáng kể di cư đến Nam Tư và Bulgaria. Những người Kalmyk ở lại Liên bang Xô viết mới thành lập đã chống lại quá trình tập thể hóa các hoạt động nông nghiệp và chăn gia súc của nước này trong những năm 1920, thành lập các nhóm du kích tiếp tục chiến đấu cho đến năm 1926.

Trong những năm 1920, Joseph Stalin nổi lên với tư cách là Tổng Bí thư mới của Đảng Cộng sản Liên Xô. Ben Kiernan, một học giả và nhà sử học người Mỹ, đã mô tả thời đại của Stalin là cho đến nay là thời kỳ đẫm máu nhất trong lịch sử Liên Xô hoặc thậm chí cả Nga.

Trong những năm 1930, chính phủ Liên Xô đã khởi xướng một chiến dịch chống lại Phật giáo Kalmyk. Trong số 175 ngôi chùa Phật giáo được đăng ký tại Đế quốc Nga vào năm 1917, tất cả đều bị phá hủy vào năm 1940. Năm 1935, chính phủ Liên Xô thành lập Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Kalmyk với Elista là thủ đô. Theo điều tra dân số Liên Xô năm 1939, có 131.271 nhân khẩu Kalmyk tại Liên Xô.

Vào tháng 9 và tháng 10/1937, khoảng 172.000 người Triều Tiên ở Liên Xô đã bị trục xuất, đây là trường hợp đầu tiên trong chính sách tái định cư cho toàn bộ dân tộc của Stalin. Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Đức xâm lược Liên Xô vào tháng 6/1941.

Ngày 26/8/1942, lực lượng Đức chiếm được Elista và ngay sau đó thành lập Quân đoàn kỵ binh Kalmyk, bao gồm khoảng 5.000 người dưới sự lãnh đạo của cựu sĩ quan tình báo Rudolf Otto Doll. Quân đoàn đã chiến đấu chống lại Hồng quân, các du kích Liên Xô và bảo vệ đàn vật nuôi khỏi lực lượng Liên Xô.

Đồng thời, 23.540 người Kalmyk đã phục vụ trong Hồng quân và 8 người đã được tuyên dương là Anh hùng Liên bang Xô viết. Khoảng một phần tư dân số Kalmyk chạy qua sông Volga để thoát khỏi sự chiếm đóng của Đức. Các cuộc giao tranh đã dẫn đến việc phá hủy nhiều tòa nhà và cướp bóc trên diện rộng, với tổng thiệt hại trong khu vực ước tính lên tới 1.070.324.789 rúp.

Khi quân Đức rút đi, nhiều người Kalmyk đã di tản cùng với họ. Hồng quân tái chiếm Elista vào ngày 31/12/1942. Khi trở lại dưới sự kiểm soát của Liên Xô, quân Kalmyk bị buộc tội là không trung thành và chiến đấu bên cạnh lực lượng Trục.

Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, tám dân tộc đã bị chính phủ Liên Xô trục xuất khỏi bản địa của họ: người Đức ở Volga, người Chechnya, người Ingush, người Balkar, người Karachay, người Tatar ở Crimea, người Thổ Nhĩ Kỳ Meskhetian và người Kalmyk. Khoảng 650.000 người đã bị trục xuất khỏi vùng Kavkaz trong các năm 1943 và 1944 và tổng số 3.332.589 người đã bị trục xuất trong toàn bộ cuộc chiến.

Lavrentiy Beria, người đứng đầu cảnh sát mật Liên Xô, ủng hộ việc trục xuất Kalmyk, nói rằng những người Kalmyk là “không đáng tin cậy”. Quyết định được Ủy ban Quốc phòng Nhà nước chính thức thông qua và được Stalin phê duyệt vào tháng 10/1943.

Vào ngày 27/10/1943, cấp phó của NKVD Ivan Serov đến Elista để bắt đầu chuẩn bị cho cuộc trục xuất hàng loạt. Ông đã gặp các đảng viên địa phương tại văn phòng của cựu Bí thư thứ nhất Đảng Cộng sản Kalmyk và thông báo rằng những người Kalmyk sẽ bị trục xuất. Khi được hỏi lý do, Serov nói rằng đó là vì người Kalmyk rời mặt trận và gia nhập quân Đức.

Cùng tháng đó, cấp phó NKVD Chernyshov đã tổ chức một cuộc họp tại Moscow với các đại diện của NKVD từ Altai, Krasnoyarsk, Omsk và Novosibirsk để thảo luận về việc tái định cư của những người Kalmyk tới những khu vực này. Khu vực của người Kalmyk bao gồm thị trấn lớn nhất Elista, được chia thành một số quận hoạt động. Một đặc nhiệm NKVD được giao cho mỗi quận và được yêu cầu phát triển kế hoạch để thực hiện việc trục xuất, bao gồm lập bản đồ các tuyến đường sắt và xác định số lượng xe tải và binh lính cần thiết.

Vào ngày 27/12, Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Kalmyk chính thức bị chính phủ Liên Xô xóa bỏ. Các phần lãnh thổ trước đây của nó được giao cho Astrakhan, Stalingrad, Rostov, Stavropol và Dagestan. Thủ đô cũ của Elista được đổi tên thành Stepnoy. Nghị quyết số 1432425 của Ủy ban nhân dân Liên Xô, chính thức xác định việc tái định cư của người Kalmyk được thông qua vào ngày 28/12/1943. Nó được ký bởi Vyacheslav Molotov nhưng không được công bố rộng rãi.

Sáng ngày 28/12/1943, các đặc vụ NKVD vào nhà của người Kalmyk và công bố Nghị định của Đoàn Chủ tịch Xô Viết Tối cao, yêu cầu trục xuất người Kalmyk ngay lập tức đến Siberia. Nghị định bao gồm các cáo buộc chính thức về sự hợp tác với Đức, các hành động chống Liên Xô và chủ nghĩa khủng bố.

Những người Kalmyk có 12 giờ để đóng gói đồ đạc của họ. Họ được phép mang theo tài sản lên đến 500 kg cho mỗi gia đình và nhiều gia đình phải chia sẻ không gian trong một xe tải. Binh lính Liên Xô lục soát các ngôi nhà và tịch thu súng ống, tài liệu chống Liên Xô, và ngoại tệ. Mọi người thuộc sắc tộc Kalmyk, bao gồm cả phụ nữ, trẻ em và người già, đều được đưa lên xe tải và gửi đến các ga đường sắt gần đó. Chỉ những phụ nữ không phải Kalmyk và người Kalmyk kết hôn với đàn ông thuộc các nhóm dân tộc thiểu số không bị trục xuất, mới được phép ở lại.

Các lực lượng Liên Xô đã bao vây các khu định cư Kalmyk ngay từ đầu để ngăn chặn bất kỳ sự kháng cự tiềm tàng nào Vào thời điểm bắt đầu trục xuất, 750 người Kalmyk đã bị bắt giữ với tư cách phần tử chống Liên Xô.

Ban đầu, chính phủ Liên Xô sử dụng 4.421 đặc vụ NKVD, 1.226 binh sĩ và 1.355 xe tải như một phần của chiến dịch. Con số này đã tăng lên 10.000 quân nhân từ các binh sĩ NKVD-NKGB (Bộ Dân ủy Nội vụ Liên Xô và Ủy ban nhân dân về an ninh nhà nước) từ Phương diện quân phía Đông. Thiếu tướng An ninh Nhà nước Markeyev, người đứng đầu NKVD vùng Ivanovo giám sát việc trục xuất. Việc trục xuất được đặt tên là Chiến dịch Ulusy và ảnh hưởng đến 93.139 người Kalmyk, bao gồm 26.359 gia đình. Chỉ có ba gia đình Kalmyk tránh bị trục xuất. Hoạt động diễn ra theo kế hoạch, không có sự cố an ninh nào được báo cáo.

Những người Kalmyk được đưa vào các xe gia súc và chất lên 46 chuyến tàu hướng đông. Họ có một cuộc hành trình đến những vùng hẻo lánh cách xa hơn một nghìn dặm. Một nhân chứng kể lại rằng họ đã đi trong hai tuần, không có cơ hội để thực hành vệ sinh cơ bản. Một nhân chứng khác mô tả rằng những đứa trẻ ngủ trên giường, trong khi những người lớn ngủ trên sàn toa xe. Họ khoét một lỗ trên sàn, đặt những chiếc vali xung quanh nó và sử dụng nó như một nhà vệ sinh. Các bữa ăn đã có sẵn, mặc dù chỉ một lần mỗi ngày. Một số người bị trục xuất đã chia sẻ thức ăn của họ trong quá trình di chuyển dài ngày. Các đoàn tàu thỉnh thoảng dừng lại để giải phóng những người bên trong, mặc dù chỉ trong một khoảng thời gian ngắn.

Việc trục xuất hoàn tất vào ngày 31/12. Phần lớn trong số họ (91.919) đã bị trục xuất vào cuối năm, mặc dù có thêm 1.014 người cũng bị trục xuất vào tháng 1/1944. Toàn bộ hoạt động do Beria và Serov hướng dẫn. Các quan chức khác tham gia vào việc này bao gồm Victor Grigorievich Nasedkin, Cục trưởng Cục An ninh Quốc gia cấp độ 3, và Dmitri Vasilevich Arkadiev, Cục trưởng Cục Vận tải của NKVD.

Những người Kalmyk đã được gửi đến các địa điểm khác nhau ở Siberia – vào tháng 1/1944, 24.352 người đã được gửi đến Omsk, 21.164 đến Krasnoyarsk Krai, 20.858 đến Altai Krai, và 18.333 đến Novosibirsk. Các nguồn khác chỉ ra rằng, bắt đầu từ năm 1944 đã tái định cư 6.167 gia đình Kalmyk ở Altai, 7.525 ở Krasnoyarsk, 5.435 ở Novosibirsk và 8.353 ở Omsk, 660 gia đình ở Tomsk, 648 ở Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết Kazakhstan, 522 ở Tobolsk, 2.796 ở vùng tự trị Yamalo-Nenets và 1.760 ở vùng tự trị Khanty-Mansi.

Sử gia Nikolay Bugay mô tả việc trục xuất bao gồm bốn giai đoạn khác nhau: (1) trục xuất ở vùng Kalmyk; (2) trục xuất ở Vùng Rostov; (3) trục xuất ở khu vực Stalingrad; (4) trục xuất những người Kalmyk đang tại ngũ đang phục vụ trong Hồng quân. Giai đoạn cuối cùng diễn ra từ năm 1944 đến năm 1948, và không chỉ liên quan đến người Kalmyk, mà còn có sự tham gia của người Karaych, người Meskhetian Turk, Crimea Tatar, Chechen, Ingush và Balkar phục vụ trong Hồng quân – tất cả đều bị giải ngũ và bị đày tới các khu định cư đặc biệt. Người dân tộc Nga đã định cư ở các khu vực Kalmyk trước đây đã được đưa đến để bù đắp.

Đoàn Chủ tịch Xô Viết Tối cao đã ban hành một sắc lệnh vào ngày 26/11/1948, có tiêu đề Về trách nhiệm hình sự đối với những người trốn chạy khỏi các địa điểm bắt buộc và định cư lâu dài của những người bị đày đến các vùng xa xôi của Liên Xô trong thời kỳ Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại.

Sắc lệnh chính thức tuyên bố rằng tất cả các nhóm sắc tộc bị trục xuất phải lưu vong vĩnh viễn. Người Kalmyk được đặt dưới sự quản lý của các khu định cư đặc biệt. Những khu định cư này đã cung cấp lao động cưỡng bức cho các vùng kém phát triển và khắc nghiệt của Liên Xô.

Họ phải thường xuyên làm việc 12 giờ một ngày, bảy ngày một tuần. Họ phải chịu đựng sự kiệt quệ, lạnh giá và đói khát, với khẩu phần lương thực bị ràng buộc với hạn ngạch công việc. Khi đến trại, nam và nữ bị trục xuất được tách ra, tắm rửa sạch sẽ và buộc phải xếp hàng ngoài trời lạnh giá mùa đông.

Điều kiện sống rất tối thiểu và chật chội, nhiều người phải ngủ chung giường và ngủ trên sàn nhà. 45.985 người Kalmyk bị trục xuất đã đăng ký làm lao động, bao gồm 28.107 trong lĩnh vực nông nghiệp, 1.632 trong ngành khai thác và khai thác vàng, 784 trong khai thác than và 259 trong ngành gỗ.

Trong số 93.139 người Kalmyk bị trục xuất, khoảng 1.400 người chết trong quá trình vận chuyển và một số tương tự bị ốm nặng. Đói, lạnh, điều kiện làm việc, và nhiễm trùng dẫn đến nhiều trường hợp tử vong khác tại các trại lao động cưỡng bức. Các nguồn tin của Liên Xô chỉ ra rằng 83.688 người Kalmyk đã được đăng ký trong các khu định cư đặc biệt vào đầu năm 1945, có nghĩa là hơn 13.000 người đã chết hoặc mất tích trong hai năm đầu tiên của cuộc trục xuất.

Năm 1945, 3.735 trẻ em Kalmyk chết (tỷ lệ tử vong 9,3%) trong khi chỉ có 351 trẻ em Kalmyk được sinh ra. Các tài liệu lưu trữ chính thức của Liên Xô ghi nhận khoảng 16.000 người chết trong số những người Kalmyk bị trục xuất, tỷ lệ tử vong hơn 17%. Các ước tính NKVD không chính thức cho thấy tỷ lệ tử vong thậm chí còn cao hơn, ở mức 19%. Trong số các nhóm dân tộc bị chính quyền Xô Viết cưỡng bức trục xuất, người Kalmyk chịu tổn thất tương đối lớn nhất. Cuộc điều tra dân số năm 1959 liệt kê 106.100 người Kalmyk, giảm từ 134.400 người kể từ cuộc điều tra dân số năm 1939, nghĩa là giảm hơn 20% trong một thế hệ.

Vào ngày 13/12/1953, một phái đoàn Kalmyk do Djab Naminov-Burkhinov đứng đầu đã nộp đơn khiếu nại chính thức lên Tổng thư ký Liên hợp quốc Dag Hammarskjöld. Sau cái chết của Stalin vào năm 1953, Nikita Khrushchev bắt đầu quá trình phi Stalin hóa, đảo ngược nhiều chính sách trước đó. Trong bài phát biểu bí mật của mình vào ngày 24/2/1956, Khrushchev lên án việc trục xuất người dân tộc thiểu số: Hành động trục xuất này không được quyết định bởi bất kỳ cân nhắc quân sự nào. Vì vậy, vào cuối năm 1943, một quyết định đã được đưa ra và thực hiện liên quan đến việc trục xuất tất cả các sắc tộc khỏi vùng đất mà họ sinh sống.

Vào tháng 8/1953, Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô đã lật lại sắc lệnh của Đoàn Chủ tịch Xô Viết Tối cao từ năm 1948, trong đó ra lệnh rằng tất cả các nhóm dân tộc bị trục xuất phải sống lưu vong vĩnh viễn. Người Kalmyk chính thức được thả khỏi sự giám sát khu định cư đặc biệt vào ngày 17/3/1956.

Vào ngày 9/1/1957, một nghị định của Liên Xô thành lập Khu tự trị Kalmyk và vào ngày 29/7/1958, nó chính thức trở thành Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Kalmyk. Đến năm 1959, hơn 60% những người Kalmyk bị trục xuất đã trở về quê hương của họ. Đến năm 1989, gần 85% dân số Kalmyk của Liên Xô cư trú tại đây. Tuy nhiên, việc trục xuất đã làm thay đổi vĩnh viễn thành phần dân tộc của khu vực, làm giảm số lượng người Kalmyk từ 75% năm 1926 xuống 45% năm 1989. Nhiều người Kalmyk biết ơn Khrushchev vì đã khôi phục lại vùng đất của họ, và một con phố ở Elista đã được đặt tên để vinh danh ông.

Vào ngày 14/11/1989, Hội đồng tối cao của Liên Xô tuyên bố tất cả các vụ trục xuất của Stalin là bất hợp pháp. Vào ngày 26/4/1991, Xô Viết Tối cao của Cộng hòa Liên bang Xã hội Chủ nghĩa Nga, dưới quyền chủ tịch Boris Yeltsin, đã thông qua luật Cải tạo những người bị đàn áp với Điều 2 tố cáo tất cả các vụ trục xuất hàng loạt là chính sách phỉ báng và diệt chủng của Stalin.

Nhà sử học người Nga Pavel Polian coi tất cả các vụ trục xuất toàn bộ dân tộc trong thời kỳ của Stalin, bao gồm cả những người từ Caucasus, là tội ác chống lại loài người. Nhà sử học Alexander Nekrich kết luận rằng, trong khi có một số người Kalmyk hợp tác với Đức, phần lớn người Kalmyk không chỉ trung thành với chế độ mà còn chiến đấu để bảo vệ.

Giáo sư Brian Glyn Williams kết luận rằng việc trục xuất người Turk Meskhetian, mặc dù vùng đất của họ không bao giờ bị chiếm trong Thế chiến thứ hai và đồng thời với việc trục xuất các nhóm dân tộc khác khỏi Caucasus và Crimea, cho thấy bằng chứng mạnh mẽ nhất rằng tất cả các vụ trục xuất là một phần của chính sách đối ngoại lớn hơn được che giấu của Liên Xô chứ không phải là một phản ứng đối với bất kỳ tội phản quốc quần chúng nào.

Học giả Nelly Bekus giả định rằng một trong những động cơ thúc đẩy Liên Xô buộc phải chuyển giao là sự Nga hóa các khu vực này. Các nhà sử học Hugo Service và Curtis Richardson đã mô tả việc trục xuất là một ví dụ về sự thanh lọc sắc tộc của Liên Xô, với việc Service chọn nó là nhằm mục đích bêu xấu các nhóm dân tộc cụ thể là gây ra mối nguy hiểm đặc biệt cho nhà nước Xô viết.

Trong báo cáo năm 1991 của mình, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền đã mô tả tất cả các vụ trục xuất hàng loạt của Liên Xô là một hình thức trừng phạt tập thể vì các nhóm bị nhắm mục tiêu dựa trên sắc tộc của họ và cũng lưu ý rằng không một nhóm dân tộc nào trong số những nhóm dân tộc này được nhận bất kỳ hình thức đền bù nào cho những thiệt hại do việc trục xuất gây ra.

Nhà nhân chủng học xã hội Valeriya Gazizova cũng kết luận tương tự rằng người Kalmyk phải chịu sự đàn áp của Liên Xô. Vào ngày 28/12/1996, nhà điêu khắc Ernst Neizvestny đã công bố tượng đài của ông cho những người Kalmyk bị trục xuất ở Elista, mang tên Exile and Return, một tác phẩm điêu khắc bằng đồng cao khoảng 3 mét. Năm 2012, hơn 1.800 người Kalmyk đã nộp đơn yêu cầu chính phủ bồi thường khi là nạn nhân của vụ trục xuất. Tòa án thành phố Elista đã bác đơn của họ.

Tham khảo : https://en.m.wikipedia.org/wiki/Deportation_of_the_Kalmyks