Khi Indonesia tìm cách mở rộng khu du lịch văn hóa tâm linh thiêng liêng Thánh địa Phật giáo Borobudur ở trung tỉnh Java, Quỹ Bảo tôn Di sản Tidar đã tổ chức một chương trình văn hoá đặc biệt, mà cơ quan này bày tỏ hy vọng rằng sẽ giúp Di sản Di sản Thế giới UNESCO trở thành một điểm đến của một tôn giáo như Jerusalem hoặc Rome, và làm cho việc thúc đẩy hòa bình và hòa hợp liên tôn trên khắp thế giới. 

Sự kiện được tổ chức gần thành phố Magelang, với sự tham dự của các Đại sứ quán đại diện từ các quốc gia Úc, Trung Quốc, Croatia, Đức, Hungary, Li Băng, Mông Cổ, Oman, và Philippines, người đã được thiết đãi một nền văn hóa xung quanh văn hóa dân gian Java của Brotonirmoy, một người đàn ông thánh thiện đến từ núi Tidar, người giữ huyền thoại, truyền bá tâm linh, hòa bình và hài hòa hơn giữa các chủng tộc, văn hóa và sự khác biệt tôn giáo.

Văn phòng Quỹ Bảo tồn Tidar cho biết: “Sự kiện này được kỳ vọng lớn để phát triển thành phố như là điểm du lịch văn hóa tâm linh của Indonesia, thay cho  Rome hay Jerusalem”. Người Indonesia đã được biết từ lâu như một xã hội thúc đẩy hòa bình và sự hòa hợp trên thế giới. (Tân Hoa xã)

Thánh địa Phật giáo Borobudur được chỉ định là một trong những 10 điểm đến du lịch mà Chính phủ Indonesia đang có kế hoạch thúc đẩy trong nỗ lực ngành du lịch quốc gia, một phân đoạn chính của nền kinh tế quốc gia Indonesia.

Borobudur là một kỳ quan Phật giáo tinh xảo và cấu trúc mô hình Mạn đà la lớn nhất thế giới, được xây dựng vào thế kỷ thứ 8 và 9 trong triều đại Syailendra, nơi thống trị Java khoảng 500 năm cho đến thế kỷ thứ 10. Thánh địa Phật giáo Borobudur được xây dựng trên một mặt bằng hình vuông rộng 2 500 m², theo mô hình của một Mạn-đà-la, tức sơ đồ về khái niệm vũ trụ của Phật giáo Tây tạng. Công trình gồm có năm tầng thềm hình vuông, tiếp theo là ba tầng thềm hình tròn và trên cùng là một bảo tháp lớn (stupa), tất cả cao 43 m. Các bức tường và lan can được trang trí với những bức phù điêu thấp, trong khi mái vòm trung tâm được bao quanh bởi 72 Bảo tháp, mỗi bức đều có một tượng Phật. Thánh địa Phật giáo Borobudur được trang trí với 2.672 tấm ô nổi và 504 tượng Phật.

Nhìn từ xa, Thánh địa Phật giáo Borobudur giống như một ngọn đồi hay một kim tự tháp với nhiều tượng Phật và bảo tháp, công trình hoàn toàn được xây dựng và tạc bằng một loại đá núi lửa màu xám khai thác trên đảo Java.

Thánh địa Phật giáo Borobudur bao gồm hai ngôi Già lam Phật địa nhỏ trực tiếp về phía đông của Thánh địa Phật giáo Borobudur của ngôi Già lam Mendut, nơi có hình ảnh của đức Phật bởi hai vị Bồ tát và ngôi Già lam Pawon nhỏ hơn. Có ba ngôi Già lam cùng miêu tả trạng thái đạt đến Niết bàn.

Thánh địa Phật giáo Borobudur tổng cộng có 1460 bức tranh điêu khắc và tạc nổi trên mặt đá, trình bày các cảnh tượng của Tam giới, kể lại các gương sáng của những vị Bồ tát, cuộc đời và những tiền thân của Đức Phật và sau hết là các câu chuyện về Đạo Pháp mô tả trong kinh sách. Ngoài những cảnh tượng điểu khắc, còn có 1212 trang trí khác tạc trên đá. Nếu xếp các cảnh điêu khắc thành hàng thẳng sẽ có một chiều dài 5 km. Kiến trúc tổng quát của ngôi đền có thể chia làm ba phần từ thấp lên cao, tượng trưng cho ba cảnh giới của Ta bà: các tầng thấp nhất là Dục giới, tiếp theo là Sắc giới và những tầng trên hết là Vô sắc giới.

Viếng Thánh địa Phật giáo Borobudur bắt đầu từ cổng phía Đông, đi theo chiều kim đồng hồ, mỗi tầng đều có bậc thang để trèo lên tầng cao hơn, hết tầng này đến tầng khác. Trên vách đá hiện ra các cảnh tượng điêu khắc của Dục giới, phô bày những cảnh tượng của thế giới tham dục (kamadhatu), gồm đủ loại chúng sinh như quỷ đói, súc sinh, loài người, các cảnh tượng tham lam, những xung năng thấp kém, tham dục và hận thù, tiếp theo là cảnh tượng của Sắc giới gồm những bậc thánh nhân, và sau hết là các thiên nhân thuộc Vô sắc giới. Những tầng cao hơn hết kể lại sư tích tiền thân của Đức Phật trong nhiều kiếp trước, sau đó là ngày đản sanh ở Ca tỳ la vệ, ngày Đức Phật từ bỏ cung điện đi tìm đạo, ngày đạt được Giác ngộ ở Chính giác sơn, ngày chuyển Pháp luân lần đầu ở vườn Lộc uyển…

Bên trên năm tầng hình vuông là ba tầng hình tròn với các bảo tháp đục rỗng, trong mỗi bảo tháp là một tượng Phật trong tư thế thiền định. Tầng thứ nhất có 32 bảo tháp, tầng thứ hai có 24 và tầng thứ ba có 16 bảo tháp. Trung tâm của tầng thứ ba là một bảo tháp lớn nhất với đường kính 15m, và cũng là đỉnh cao nhất của kỳ quan Borobodur. Bảo tháp này hoàn toàn trống không, không tượng Phật cũng không có một trang trí nào khác, sự trống không tượng trưng cho tánh Không và sự Giác ngộ, vì thể phần đỉnh của công trình củng có thể xem như một sự biểu hiện của cõi Niết bàn. Điều đáng chú ý là trang trí của các tầng hình vuông hết sức phong phú và tinh xảo với hàng ngàn cảnh tượng tạc nổi trong đá, nhưng bổng nhiên không còn thấy một điêu khắc nào nữa khi trèo lên các tầng hình tròn, sự đơn giản hiện ra một cách lạ lùng. Nơi đây bàng bạc sự trong sáng và tinh khiết của thể dạng “vô hình tướng”, tượng trưng cho sự tĩnh lặng của tâm thức. 

Lúc hoàn thành Thánh địa Phật giáo Borobudur có 602 pho tượng Phật, nhưng một số đã bị mất cắp, ngày nay còn 504, một số bị lấy mất phần đầu. Ngoài các tượng Phật đặt ở các góc, hầu hết các tượng Phật thuộc những tầng bên dưới được đặt trong các hóc thụt sâu trong tường, nhưng trên ba tầng cuối cùng các tượng Phật được đặt bên trong các bảo tháp đục rỗng như vừa kể trên đây. Vào thời kỳ xây dựng Borobudur, học phái Ngũ Phật thuộc Kim cương thừa Tây tạng phát triển rất mạnh mẽ, học phái này thờ năm vị Phật là: Tỳ Lô Giá Na (Mahavairocana), A Súc (Akyobhya), Bảo Sinh (Ratnasambhava), A Di Đà (Amitabha), Bất Không Thành Tựu (Amoghasiddi). Theo như Mạn Đà la của Mật giáo thuộc Kim Cương thừa, vị Phật Tỳ lô Giá Na, còn gọi là Đại Nhật Như Lai Phật ngự ở trung tâm, bốn vị Phật còn lại ngự ở bốn góc. Tại Thánh địa Phật giáo Borobudur, người ta thấy Phật A Di Đà được đặt vào hướng Tây, phía Đông là Phật A Súc, phía Nam là Phật Bảo Sinh, phía Bắc là Phật Bất Không Thành Tựu. Trên tầng cao nhất của Thánh địa Phật giáo Borobudur là Phật TỲ Lô Giá Na.

Phật giáo là một trong 5 tôn giáo chính thức ở Indonesia, với khoảng 0,7% dân số của đất nước, cùng với Hồi giáo (87,2%), Thiên chúa giáo (9,9%) và Ấn Độ giáo (1,7%), với Khổng giáo và các tôn giáo khác khoảng 0,2%, theo dữ liệu điều tra dân số năm 2010.