Trong số những điều hấp dẫn của Thái ấy, từ nụ cười, tính hiếu khách, các món ngon, các cám dỗ shopping, golf, spa, massage..., có cả bộ môn thiền.

Xứ sở của những nụ cười không chỉ có món Pad Thai (hủ tíu xào chua ngọt kiểu Thái) lừng danh thế giới, xôi xoài, những suối nước nóng cải lão hoàn đồng và massage Thái.

Thái Lan là một trong những nước mà Phật giáo đã được truyền nhập từ hàng trăm năm. Như hầu hết các du khách, chuyến đi Thái của bạn có thể chỉ kết thúc bằng một chuyến viếng thăm đền thờ Phật ngọc hoặc tham quan kiến trúc tuyệt tác của một số ngôi đền Phật giáo nổi tiếng.

Nhưng nếu quan tâm đến thiền định, hoặc cảm thấy sự thôi thúc muốn hiểu sâu hơn về Phật giáo Thái Lan với một tâm tình cởi mở, bạn sẽ có thể khám phá ra phần tinh túy của xứ Thái.

Lưu trú tại một trong các thiền viện mà bạn có thể tìm thấy trên khắp đất nước Thái sẽ thực sự là một cuộc hành trình vào nơi sâu thẳm trong tâm trí; đạt được những hiểu biết sâu sắc mang tính cá nhân và trực tiếp nơi cuộc sống.

Ẩn sau các thuật ngữ, câu chuyện bằng tiếng Thái và Pali của các nhà sư nổi tiếng là một trải nghiệm phong phú trong việc thực hành môn thiền định dành cho tất cả những ai muốn luyện tập và chia sẻ.

Thật đáng ngạc nhiên, cốt lõi của những lời giáo huấn và thực hành này không bị ràng buộc bởi các hình thức văn hóa, tôn giáo và đảng phái (ngay cả những người tự xưng là vô thần).

Hình thức độc đáo này của thiền định được gọi là "thiền minh sát" (Vipassana), dịch nôm na là "nhìn thấy sự việc đúng như thật". Vipassana là một từ tiếng Pali, bạn có thể tìm thấy rất nhiều thông tin trên internet, nhưng đây là một số khái niệm cơ bản dựa trên thực tế tại Thái Lan.

Tìm hiểu về thiền Vipassana

Một trong những điều bạn hay tưởng tượng về thiền nói chung là phải tìm một nơi hẻo lánh, ngồi trong một tư thế cứng nhắc, mắt nhắm và tập trung tư tưởng để không bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh.

Điều này có thể đúng phần nào, nhưng đây không phải là điều kiện tiên quyết cho người mới bắt đầu và cũng chắc chắn không phải là mục tiêu của người thường xuyên tập thiền Vipassana.

Tại hầu hết các viện và trung tâm thiền Vipassana ở Thái Lan, người học được dạy phải trau dồi khả năng nhận thức thay vì khả năng tập trung. Bạn sẽ thấy các học viên đi bộ, ăn uống và thực hiện các hoạt động hằng ngày một cách chuyên tâm.

Việc ngồi thiền chỉ thực hiện trong khoảng thời gian nửa tiếng hoặc một giờ và thường xen kẽ với đi bộ thiền. Điều này giúp trau dồi chất lượng của nhận thức trong tất cả các hoạt động hằng ngày.

Do vậy, hình thức thiền định này đã phổ biến hơn trong những năm gần đây, giữa một xã hội bộn bề lo toan.

Các tịnh thất ở Thái Lan

Tương tự như một số nước phương Tây, văn hóa Thái Lan bắt nguồn từ các thực hành tôn giáo và những quy tắc nhất định trong cách ứng xử đã khắc sâu nơi mọi người Thái ngay từ thủa ấu thơ.

Tuy nhiên, niềm tin vào Phật giáo không phải là điều mà người nước ngoài cần phải chấp nhận một cách mù quáng trước khi thử áp dụng cho mình các cách thực hành thiền khác nhau.

Do đó, hầu hết các tịnh thất hoặc tu viện đều chào đón những người tham gia chưa có trải nghiệm nào về thiền định.

Tuy nhiên, một số tu viện không cho phép người nước ngoài ở lại để tập thiền, chủ yếu do vấn đề giao tiếp, nhưng với sự gia tăng nhu cầu của du khách nước ngoài và ý muốn giảng dạy của các nhà sư, ngày càng có nhiều trung tâm thực hiện chương trình hướng dẫn bằng tiếng Anh hoặc tiếng nước ngoài với sự trợ giúp đặc biệt của các thông dịch viên.

Thái Lan có nhiều không gian lý tưởng dành cho bạn giải stress - Ảnh: P. Nguyễn Dũng

Quy tắc ứng xử

Hầu hết các tịnh thất đều chào đón bạn, ngay cả khi bạn không phải là Phật tử, tuy nhiên, bạn sẽ phải tuân theo một số "giới luật" hoặc quy định trong thời gian ở tịnh thất.

Yêu cầu chủ yếu là bạn phải giữ thinh lặng, ngoại trừ những khi cần thiết. Để tạo thuận lợi cho điều này, bạn phải giao nộp hoặc tắt điện thoại, máy tính bảng... Những quy định này nhằm mục đích giúp bạn tận dụng tối đa thời gian, đi sâu vào sự tĩnh lặng của nội tâm.

Ngoài ra, còn có quy tắc tuyệt đối không sử dụng các chất gây say, tuy đôi khi có ngoại lệ cho những người hút thuốc. Mọi thành viên cũng sẽ tránh bất kỳ hình thức tiếp xúc thân thể nào với người khác giới.

Hầu hết các tu viện tổ chức tịnh tâm đều hy vọng người tham gia (nhất là phụ nữ) có trang phục phù hợp để duy trì một khoảng cách nhất định với các nhà sư.

Theo tập quán của tu viện, bữa ăn thường chỉ được cung cấp trong buổi sáng và chiều, không có bữa tối hoặc chỉ vài món ăn nhẹ và thức uống. Tất nhiên, cũng có trường hợp ngoại lệ theo điều kiện sức khỏe từng người.

Chọn đúng vị trí và phương pháp thiền

Phần lớn các phương pháp thiền Vipassana tại Thái Lan đều bắt nguồn từ Myanmar. Do đó, nhiều trung tâm thiền định ở khu vực phía Bắc Thái Lan hướng dẫn thiền Vipassana truyền thống của người Myanmar, gọi là phương pháp Mahasi.

Tuy nhiên, trong những năm qua, các thiền sư tại Thái Lan đã phát triển nhiều phương pháp Vipassana kiểu "cây nhà lá vườn".

Với người mới bắt đầu tập thiền Vipassana chỉ cần những nhu cầu cơ bản, trung tâm Suan Mokk International Dhamma Hermitage (www.suanmokkh-idh.org), ở miền Nam Thái Lan, có thể là một tịnh thất lý tưởng.

Mỗi tháng, họ tổ chức một cuộc tịnh tâm bằng tiếng Anh mà không cần phải đăng ký trước. Chùa Wat Phrathat Doi Suthep (www.fivethousandyears.org) và Wat Ram Poeng (www.watrampoeng.com), gần Chiang Mai, là nơi lý tưởng và thuận tiện cho người muốn tịnh tâm trong thời gian dài.

Phổ biến hơn là các khóa thiền Vipassana theo phương pháp của thiền sư Goenka (www.dhamma.org) với vài trung tâm trên khắp Thái Lan.

Little Bangkok Sangha (www.littlebang.org), một nhóm thiền nhỏ tại thủ đô, là nguồn thông tin rất tốt để biết thêm về các chương trình thiền tiếng Anh. Trang mạng của họ cũng liệt kê nhiều địa điểm tịnh thất.

Có một số trang web liệt kê các trung tâm thiền Vipassana. Tuy nhiên, một số thông tin đã lỗi thời. Tốt hơn nên thử tìm hỏi tại các đền chùa bạn viếng thăm hoặc trên các diễn đàn trực tuyến để tìm địa điểm chính xác cho lần tịnh tâm đầu tiên của bạn. Thái Lan sẽ cung cấp một loạt các cơ hội trên đường để bạn tự khám phá!