Bề ngoài, cụ James Harrison giống như hàng triệu người tuổi xế chiều khác. Tình yêu của ông ở những năm tháng này dành hết cho con gái và các cháu ngoại. Ông thích chơi tem và thường tản bộ quanh nơi ở nằm trên bờ biển miền Trung Australia.  

Điều khác biệt khiến ông được cả nước gọi tên “người đàn ông với cánh tay vàng” nằm sâu trong từng mạch máu, nơi có những kháng thể cực kỳ đặc biệt. Đều đặn như một thói quen, suốt 60 năm qua, hầu như tuần nào ông James cũng hiến máu từ cánh tay phải, giúp các bác sĩ chữa căn bệnh giết chết nhiều trẻ sơ sinh, hội chứng Rhesus.

Biến cố đưa người đàn ông đến với nghiệp hiến máu xảy ra năm 1951. Ông cụ năm nay 78 tuổi tâm sự: “Năm đó mới 14 tuổi, tôi phải phẫu thuật ngực để cắt bỏ một bên phổi. Vài ngày sau ca phẫu thuật, cha tôi kể rằng cần tới 13 lít máu để cứu sống tôi, nhờ những người cho máu mà tôi không quen biết”.

Biết ơn nghĩa cử cao đẹp đã cứu sống mình, cậu thiếu niên James quyết tâm khi nào đủ lớn cũng sẽ cho đi những giọt máu giúp đỡ người khác. Đủ tuổi hiến máu, không lâu sau lần cho máu đầu tiên, James được các bác sĩ liên hệ vì trong máu chứa loại kháng thể hiếm, có thể là lời giải cho hội chứng Rhesus.  

“Australia năm 1967 trở về trước có hàng nghìn trẻ em tử vong mỗi năm mà bác sĩ không hiểu được nguyên nhân. Nhiều phụ nữ sẩy thai và trẻ sơ sinh chào đời với phần não tổn thương. Điều này thực sự rất kinh khủng”, Jemma Felkenmire, Hội chữ thập đỏ Australia giải thích.

Về sau, các bác sĩ phát hiện ra đây là hội chứng Rhesus. Bệnh xảy ra khi máu của thai phụ có yếu tố rhesus âm, trong khi thai nhi di truyền rhesus dương từ bố. Hội chứng này khiến hệ miễn dịch người mẹ tạo kháng thể nhắm tới các tế bào hồng cầu của đứa trẻ trong bụng. Thông thường, thai kỳ lần đầu tiên không bị nguy hiểm, song trong những lần mang thai tiếp theo, kháng thể máu mẹ sẽ đi qua nhau con, tấn công hồng cầu. Trường hợp nặng nhất có thể làm đứa trẻ tổn thương não hoặc tử vong.

Theo các bác sĩ, kháng thể đặc biệt ông Harrison sở hữu có thể giải quyết tình trạng này. Từ những năm 1960, ông hợp tác với các bác sĩ trong nghiên cứu chế tạo loại văcxin có tên là Anti-D, giúp thai phụ có rhesus âm không sản sinh kháng thể tấn công máu em bé trong thai kỳ. Nhờ văcxin Anti-D, ông James góp phần cùng các bác sĩ  cứu sống hơn 2 triệu trẻ sơ sinh. 2 triệu mạng sống được ở lại cuộc đời nhờ máu của một mình ông trong suốt 60 năm qua.

“Mỗi bịch máu cứu người đều vô giá, nhưng đối với James lại đặc biệt khác thường hơn. Máu của ông được dùng để bào chế ra phương thuốc giúp các bà mẹ có nhóm máu nguy cơ làm hại chính đứa con chưa sinh của mình. Trong mỗi liều Anti-D do Australia sản xuất đều chứa máu của James. Khoảng 17% phụ nữ Australia đứng trước rủi ro của hội chứng Rhesus. Do đó, James đã giúp cứu rất nhiều mạng sống”, Jemma Felkenmire cho biết.

Năm 2011, cụ James được tổ chức Kỷ lục Guiness trao danh hiệu người hiến máu nhiều nhất với 1.000 lần hiến máu. Ảnh: Reuters

Một trong rất nhiều cuộc đời mang nợ những giọt máu vàng của cụ James là bé trai Samuel, vừa tròn 5 tuần tuổi. Mẹ bé, cô Kristy Pastor, lần đầu được tiêm Anti-D khi mang thai lần thứ hai. Nhờ những kháng thể đặc biệt của ông, bé trai Samuel kháu khỉnh chào đời khỏe mạnh, trở thành em bé thứ tư trong gia đình.

“Khi đó, các bác sĩ cho biết tôi cần văcxin Anti-D. Tôi không nghĩ ngợi nhiều và bắt đầu tìm hiểu. Từ đó tôi biết về James và số lần ông đã hiến máu. Tôi rất biết ơn James. Ông ấy là người về quên mình vì người khác khi tiếp tục hiến máu ở tuổi này. Nhờ đó chúng ta mới có thể tiếp tục tạo ra văcxin này”, người mẹ gửi lời cảm ơn tới cụ James.

Đến nay, các chuyên gia vẫn chưa tìm được lời giải thỏa đáng vì sao James mang loại máu hiếm này. Một số đặt ra giả thuyết, có thể đây là kết quả sau khi nhận truyền máu khi ông phẫu thuật phổi. Cho tới nay, cụ James là một trong số 50 người Australia hiếm hoi mang kháng thể đặc biệt, theo Hội Chữ thập đỏ Australia.

“Vai trò của James là không thể thay thế đối với chúng ta. Tôi không nghĩ ai khác có thể làm được những điều như ông đã làm. Tuy nhiên, chúng ta cần thêm nhiều người nữa để tiếp tục nhiệm vụ này. Ông sẽ không đủ khả năng để tiếp tục cống hiến trong vài năm nữa. Tôi mong rằng sẽ có thêm người hiến máu, người cũng có kháng thể đặc biệt này và có thể cứu thêm nhiều mạng sống nữa”, Jemma Felkenmire nói.

Cụ James Harrison được xem là một người hùng của đất nước Australia và nhận được nhiều danh hiệu cao quý. Số lần hiến máu của cụ giờ đã vượt ngưỡng 1.000. Năm 2011, cụ James được trao kỷ lục Guiness người hiến máu nhiều nhất, với 1.000 lần.

Dù vậy, cụ ông thừa nhận mình rất sợ kim và không dám nhìn dù chỉ một lần. Thay vào đó, người anh hùng với cánh tay vàng nhìn lên trần nhà hoặc các cô y tá. Ông có thể trò chuyện một chút với họ, nhưng tuyệt nhiên không nhìn thẳng vào cây kim đang đâm vào tay mình. “Tôi sợ máu và không chịu được đau”, cụ James chia sẻ.