Vì là pho tượng Phật ngồi bằng đá lớn nhất Đông Nam Á, lại đặt tại một trong các trung tâm Phật giáo lớn nhất Việt Nam, nên việc xây dựng đòi hỏi phải tránh những sai sót chủ quan, tư duy chưa chính xác.

Vì thế, ngày 20/5, Viện nghiên cứu Tôn giáo Việt Nam-Viện hàn lâm KHXH Việt Nam, Hội Kiến trúc Việt Nam và Thiền viện Trúc Lâm-Giáo hội Phật giáo Việt Nam, đã tổ chức hội thảo lấy ý kiến các nhà khoa học, quản lý và nghiên cứu, nhằm có những giải pháp kiến trúc, thi công, văn hoá cho công trình đặc biệt này. Đại diện Ban Tôn giáo Chính phủ, Hội đồng Di sản Văn hoá Quốc gia, Hội Kiến trúc sư Việt Nam, Viện sử học Việt Nam, một số chuyên gia thạch học quốc tế và đại diện tỉnh Vĩnh Phúc vv... đã tham dự.

QTDAPĐ cao 49m, kích thước 47,4x38,6m, bằng 35.292 tấn khối đá hoa cương và cẩm thạch, nặng khoảng 4 vạn tấn. Con số 49m là tượng trưng cho 49 ngày thiền định và 49 năm hoằng hoá của Phật tổ. Theo thiết kế, phần bệ tượng là một bảo tàng văn hoá Phật giáo với hơn 2.000 mẫu vật, do Viện nghiên cứu nhân tài-nhân lực ISSTH trao tặng. Trong tượng Phật còn có tháp 10 tầng với những bức phù điêu bằng đá quý. Đây là công trình thuộc lĩnh vực tâm linh nhưng đảm bảo đúng qui định về pháp luật, qui hoạch, kiến trúc, xây dựng vv....

Đặc biệt, khi hoàn thành, Tây Thiên - Tam Đảo sẽ trở thành thắng tích Phật giáo tiêu biểu, một trung tâm Phật giáo thu hút sự quan tâm của khách thập phương, trong và ngoài nước. Giá trị tinh thần, vật chất của công trình cùng sự linh thiêng của Tam Đảo sẽ tác động đến ý thức, tư tưởng của mỗi người và có sức lan rộng, làm thay đổi nhận thức, để con người sống có trách nhiệm, gắn bó hơn với đất nước. 

Các nhà khoa học, nghiên cứu, quản lý đã đóng góp nhiều ý kiến về xây dựng đại tượng Phật.

Đặc biệt, đây là công trình bằng đá trong nước, do người Việt Nam thiết kế, chế tác và tôn tạo, nên sẽ có ý nghĩa về kiến trúc độc đáo khi từ cấu trúc tới hình khối là một công trình bằng đá, rất lớn, nên chắc chắn không đơn giản trong thiết kế, thi công.  Đây cũng là công trình tượng Phật bằng đá quý trong nước có kích thước lớn đầu tiên được thực hiện ở Việt Nam, nên sẽ có ý nghĩa lớn về nghệ thuật tạo hình, kiến trúc bằng đá, đánh  dấu sự phát triển của kiến trúc Việt Nam. 

Các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, nhà văn hoá đều thống nhất những giá trị to lớn của Phật giáo, nhất là Thiền phái Trúc Lâm, với vấn đề bảo vệ chủ quyền quốc gia và chấn hưng văn hoá dân tộc. Đại diện Ban tôn giáo tỉnh Vĩnh Phúc cũng khẳng định những giá trị to lớn của Thiền viện Tây Thiên với đời sống xã hội của Vĩnh Phúc hiện nay và mai sau.

Các nhà kiến trúc, mỹ thuật và xây dựng đã đưa ra các giải pháp về kiến trúc để đảm bảo không tẩy xoá thiên nhiên, khung cảnh và cộng sinh với xung quanh; các giải pháp kỹ thuật an toàn nhất cho công trình kỳ công-kỳ vĩ- kỳ quan này.